Ευκολότερα θα μπορούν να συγκροτούν αγροτικό συνεταιρισμό οι αγρότες, με βάση τις προβλέψεις του σχεδίου νόμου, βασικές αρχές του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλης Αποστόλου. Σ’ αυτό το πλαίσιο προβλέπεται η μείωση του αριθμού των απαιτούμενων μελών των αγροτικών συνεταιρισμών σε 10 φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

Για πρώτη φορά, βάσει του σχεδίου του υπουργείου, ένας αγροτικός συνεταιρισμός μπορεί να απαρτίζεται μόνο από νομικά πρόσωπα.

Σε μια προσπάθεια να προασπίσει τα συμφέροντα κάθε συνεταιρισμού, το νέο νομοσχέδιο που θα τεθεί για ένα μήνα σε διαβούλευση και μετέπειτα θα πάει στη βουλή για ψήφιση, θεσπίζει νέες υποχρέωσεις για τους αγρότες-μέλη του, όπως αυτό της αποχής από ανταγωνιστικές δραστηριότητες με εκείνες του ΑΣ.

Με σκοπό την περισσότερη διαφάνεια στις αποφάσεις για οικονομικά και άλλα ζητήματα του συνεταιρισμού, θεσπίζονται νέα δικαιώματα για τους αγρότες-μέλη, όπως αυτό της συμμετοχής στη συνεταιριστική εκπαίδευση, της ενημέρωσης σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και την πορεία των θεμάτων της οργάνωσης.

Παράλληλα, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται η δημιουργία Ταμείου Συνεταιριστικής Εκπαίδευσης, ενώ δημιουργείται νομικό πλαίσιο για την προστασία της τιμής των αγροτικών προϊόντων μέσω συμβάσεων μελλοντικής πώλησης των προϊόντων.

Σε καθαρά επίπεδο δομής του συνεταιριστικού κινήματος δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας περιφερειακών αγροτικών συνεταιρισμών, σε κλαδικό επίπεδο, μέλη των οποίων είναι οι τοπικοί Αγροτικοί Συνεταιρισμοί.

 Με βάση, τώρα, όσα δήλωσε ο υπουργός, η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στους συνεταιρισμούς είναι απογοητευτική. Από τους 6.500 καταγεγραμμένους συνεταιρισμούς μόνο 1042 λειτουργούν οι δε υπόλοιποι 5.400 είναι στην πραγματικότητα ανύπαρκτοι συνεταιρισμοί – σφραγίδες,  που  έπαψαν να λειτουργούν από καιρό. Στην κατάσταση αυτή προστίθεται και η υπερχρέωσή τους που σημαίνει ότι από τους  1042 μόνο 15-20 εμφανίζουν υγιή οικονομικά στοιχεία ενώ οι υπόλοιποι είτε είναι υπερχρεωμένοι είτε βρίσκονται σε μείωση της εμπορικής δραστηριότητας. Η εικόνα αυτή του συνεταιριστικού κινήματος έχει συμβάλει στο να απαξιωθεί, δικαίως ή αδίκως, η έννοια του συνεταιρίζεσθαι, στα μάτια του αγροτικού κόσμου αλλά και στο σύνολο της κοινωνίας.

«Όμως η λειτουργία υγιών και δυνατών συνεταιρισμών είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, ειδικά στη χώρα μας. Ως εκ τούτου, η δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για τη λειτουργία και ενδυνάμωσή τους αποτελεί πολιτική απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» συμπλήρωσε ο ίδιος, τονίζοντας ότι το νομοσχέδιο που θα δοθεί τις επόμενες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση  έχει δύο στόχους:

1. Ο πρώτος είναι η εξάλειψη όλων εκείνων των στοιχείων που έχουν συντελέσει στην απαξίωση του συνεταιριστικού κινήματος και η δημιουργία βάσης για την μη επανάληψη τους.
2. Και ο δεύτερος είναι να βοηθηθούν οι μικροί αγρότες να επιβιώσουν στο σημερινό περιβάλλον της ακραίας ανταγωνιστικής παγκόσμιας αγοράς δημιουργώντας υγιείς συνεταιριστικές επιχειρήσεις που θα μπορούν και να τους βοηθούν να επιτύχουν χαμηλότερο κόστος παραγωγής και καλύτερες τιμές για τα αγροτικά τους προϊόντα.

Έτσι, το νομοσχέδιο περιέχει διατάξεις που επιδιώκουν από τη μια να ξεκαθαρίσουν το τοπίο όσον αφορά τη σημερινή κατάσταση των συνεταιρισμών και από την άλλη να δώσουν μια σοβαρή βάση εκκίνησης για δημιουργία υγιών συλλογικών επιχειρηματικών μονάδων.

Να σημειωθεί ότι ο νέος νόμος, βάσει των δηλώσεων Αποστόλου, εισάγει 9 καινοτομίες για τη συλλογική οργάνωση των αγροτών, 3 ακόμα πρωτοβουλίες για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων (Δημιουργία Αγροδιατροφικών Συμπράξεων, θέσπιση Συμβάσεων μελλοντικής πώλησης αγροτικών προϊόντων και δημιουργία Ενιαίας Ψηφιακής Βάσης για την ιχνηλασιμότητα των συνεταιριστικών προϊόντων) και τέλος τη διάταξη για τη δημιουργία Φορέα Αξιοποίησης της Δημόσιας Αγροτικής Περιουσίας.

Ειδικότερα ο νόμος προβλέπει τα εξής:

1. Ξεκαθάρισμα και εξυγίανση της υφιστάμενης κατάστασης στον συνεταιριστικό χώρο

• Δημιουργία του Εθνικού Μητρώου των ΑΣ,  της Ελεγκτικής αρχής και του σώματος Επιθεωρητών στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
• Δημιουργία νομικών διατάξεων ευνοϊκών για τις συγχωνεύσεις αγροτικών συνεταιρισμών, τη λύση του συνεταιρισμού εάν το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων του καταστεί κατώτερο από το 1/5 του συνεταιριστικού κεφαλαίου και τη μίσθωση περιουσιακών στοιχείων ΑΣ σε άλλον ΑΣ εάν διατελεί σε κατάσταση εκκαθάρισης

2. Διευκόλυνση για τη σύσταση νέου Αγροτικού Συνεταιρισμού 

• Απλούστευση της διαδικασίας έγκρισης του συνεταιρισμού από το Ειρηνοδικείο
• Μείωση του αριθμού των απαιτούμενων μελών του Α.Σ. σε 10 φυσικά ή νομικά πρόσωπα
• Κατάργηση του προσδιορισμού υποχρεωτικού ελάχιστου συνεταιριστικού κεφαλαίου, καθώς πλέον ο προσδιορισμός θα γίνεται από το καταστατικό. 

3. Διευκόλυνση της επιχειρηματικής ανάπτυξης του Αγροτικού Συνεταιρισμού

• Δυνατότητα και άλλων νομικών προσώπων να γίνουν μέλη του συνεταιρισμού με μία μερίδα όπως και τα φυσικά πρόσωπα
• Καθιέρωση της προαιρετικής μερίδας χωρίς δικαίωμα ψήφου, ως δυνατότητας επένδυσης στον συνεταιρισμό και από τρίτους
• Υποχρέωση του μέλους να παραδίδει τη παραγωγή του και να προμηθεύεται τα εφόδιά του από τον συνεταιρισμό
• Δυνατότητα διορισμού Γενικού Διευθυντή σε συνεταιρισμούς με κύκλο εργασιών άνω του 1.000.000 ευρώ.
• Σύνταξη προγράμματος δράσης και ανάπτυξης από το Δ.Σ.
• Θέσπιση νέων υποχρεώσεων στα μέλη, όπως της αποχής από δραστηριότητες ανταγωνιστικές με εκείνες του ΑΣ ή από πράξεις που μπορούν να βλάψουν τα συμφέροντά του, της εχεμύθειας κ.λπ.  

4. Αυστηρός έλεγχος της λειτουργίας των Αγροτικών Συνεταιρισμών

• Καθορισμός αυστηρού πλαισίου  με παρουσία δικαστικών ή δικηγόρων κατά τη διαδικασία της ψηφοφορίας για την εκλογή μελών του ΔΣ. Θέσπιση σταυρών προτίμησης στα 2/5 του αριθμού των μελών του ΔΣ.
• Δημιουργία στα όργανα της διοίκησης, του θεσμού του Εποπτικού συμβουλίου με σκοπό  να ελέγχει τις πράξεις του ΔΣ. Δυνατότητα του Εποπτικού Συμβουλίου να καλεί Γενική Συνέλευση για σοβαρό λόγο.
• Χορήγηση μόνο εξόδων κίνησης, διαμονής εκτός έδρας και εξόδων παράστασης στις συνεδριάσεις  του ΔΣ. Καταργούνται οι αμοιβές των μελών του ΔΣ.
• Η απαγόρευση κατάληψης δημόσιας αιρετής θέσης από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των συνεταιρισμών, πριν παρέλθουν  3 χρόνια από την εκλογή τους σε θέση μέλους του ΔΣ
• Θέσπιση νέων δικαιωμάτων των μελών, όπως της συμμετοχής στη συνεταιριστική εκπαίδευση, της  ενημέρωσης σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και  την πορεία των υποθέσεων και την οικονομική κατάσταση του ΑΣ και το δικαίωμα της λήψης αντιγράφων για όλα τα θέματα λειτουργίας του συνεταιρισμού.  

5. Αλλαγή στη δομή του συνεταιριστικού κινήματος σε Περιφερειακό και Εθνικό επίπεδο

• Δυνατότητα δημιουργίας Περιφερειακών Αγροτικών Συνεταιρισμών είτε Εθνικών Αγροτικών Συνεταιρισμών, σε κλαδικό επίπεδο, μέλη των οποίων είναι οι τοπικοί Αγροτικοί Συνεταιρισμοί
• Δυνατότητα συγκρότησης ιδεολογικής συνεταιριστικής οργάνωσης σε εθνικό επίπεδο, με μέλη τοπικούς ή περιφερειακούς συνεταιρισμούς. Για να αναγνωρίζεται από την πολιτεία ως η οργάνωση που εκπροσωπεί τους συνεταιρισμένους αγρότες οφείλει να έχει ως μέλη της τουλάχιστον το 50% των οργανώσεων που είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο.
• Κατάργηση της χρηματοδότησης από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης των δευτεροβαθμίων και των τριτοβαθμίων συνεταιριστικών οργανώσεων. 

6. Καθορισμός του πλαισίου τωνΔιεπαγγελματικών Οργανώσεων

• Με το νομοσχέδιο καθορίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των Διεπαγγελματικών Οργανώσεων που είναι η σύνδεση εκπροσώπων όλων των φορέων που  δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα.  

7. Δημιουργία Πλαισίου για τη δημιουργία Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών

• Το νομοσχέδιο προβλέπει την ίδρυση συγκροτημένων ομάδων με σκοπό να δημιουργηθεί η απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για τη συγκέντρωση και την προώθηση της παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων, όπως οι Ομάδες Παραγωγών, οι Οργανώσεις Παραγωγών και οι Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών. 

8. Ίδρυση Ομάδων Διαχείρισης και Προστασίας Προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ 

• Για την διαφύλαξη των ιδιαιτεροτήτων των  προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης Ομάδων Διαχείρισης και Προστασίας Προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ.  

9. Ενίσχυση της συνεταιριστικής εκπαίδευσης

• Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται η δημιουργία του Ταμείου Συνεταιριστικής Εκπαίδευσης. 

10. Δημιουργία τωνΑγροδιατροφικών Συμπράξεων σε επίπεδο Περιφέρειας 

• Οι Αγροδιατροφικές Συμπράξειςδημιουργούνται με πρωτοβουλία των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, με σκοπό την  ανάδειξη, προβολή και προώθηση των διατροφικών προϊόντων που παράγονται στα διοικητικά όρια της κάθε Περιφέρειας. 

11. Θέσπιση Συμβάσεων μελλοντικής πώλησης αγροτικών προϊόντων

• Δημιουργείται το νομικό πλαίσιο για τη προστασία της τιμής των αγροτικών προϊόντων μέσω των Συμβάσεων μελλοντικής πώλησης αγροτικών προϊόντωνπου είναι ιδιωτικές γραπτές συμβάσεις βεβαίας χρονολογίας και αφορούν τη μελλοντική πώληση αγροτικών προϊόντων από τους ΑΣ για λογαριασμό των μελών τους. 

12. ΔημιουργίαΕνιαίας Ψηφιακής Βάσης για την ιχνηλασιμότητα των συνεταιριστικών προϊόντων

• Για την προστασία της ποιότητας και της επωνυμίας των συνεταιριστικών προϊόντων θεσπίζεται η δημιουργία της Ενιαίας ψηφιακής Βάσης για την ιχνηλασιμότητα των συνεταιριστικών προϊόντων. 

13. Δημιουργία Φορέα Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας

• Με το νομοσχέδιο προβλέπεται η δημιουργία φορέαμε τη μορφήΑνώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «Διαχείριση Ακινήτων, Γαιών, Εξοπλισμών και Προϊόντων » (ΔΙΑΓΕΠ  ΑΕ) με σκοπό την αξιοποίηση της ακίνητης  δημόσιας αγροτικής περιουσίας. Για την εξυπηρέτηση των σκοπών της, η ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ  μπορεί να  καταγράφει, να διαχειρίζεται και να ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα προς όφελος των νέων αγροτών και των οργανώσεων τους.

Πηγή: http://www.agronews.gr/agora/organoseis/arthro/135069/arkoun-10-meli-gia-na-ftiahtei-enas-sunetairismos-/