Λαμβάνοντας υπόψη το επικείμενο πρόγραμμα Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας (καθώς και λίγο από το Σαίξπηρ) που σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Υπουργείου Οικονομίας θα προκηρυχτεί μέσα στο Δεκέμβριο, έγινε μια προσπάθεια να αποκρυπτογραφηθεί το πώς οι επιχειρηματικές κατευθύνσεις που θα επιδοτούνται θα μπορούν να ξεχωρίσουν ανάμεσα από το γενικό σύνολο.

Σύμφωνα με την προδημοσίευση του προγράμματος οι τομείς που θα ενισχυθούν είναι: η Αγροδιατροφή, η Ενέργεια, οι Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες, η Εφοδιαστική Αλυσίδα, το Περιβάλλον, οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, η Υγεία-Φάρμακα και η Υλικά-Κατασκευές. Με την προδημοσίευση που έχει δημοσιοποιηθεί μέχρι σήμερα αρχές Δεκεμβρίου, δεν δίνονται πολλές ουσιαστικές πληροφορίες. Επισημαίνεται όμως ότι θα δοθεί έμφαση στα καινοτόμα σχέδια.

Καθότι το πρόγραμμα θα αφορά τη χρηματοδότηση για ίδρυση επιχειρήσεων από ανέργους ή για επιχειρήσεις που έχουν ήδη συσταθεί που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια -για την ώρα άγνωστα- και ακριβώς επειδή δεν έχουν οριστεί οι επιλέξιμοι προς επιδότηση Κ.Α.Δ. είναι λογικό να αναρωτηθεί κάποιος: τι πρέπει να κάνω για να υπαχθώ στο εν λόγω επιδοτούμενο πρόγραμμα.

Πρώτα και κύρια, πρέπει να υπάρχει σε ισχύ κάρτα ανεργίας. Το πιο βασικό προαπαιτούμενο. Στη συνέχεια και βλέποντας τους τομείς που θα επιδοτηθεί πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα, ‘‘εμπίπτει η ιδέα που έχω σε κάποιο από αυτούς τους τομείς;’’ Δυστυχώς δε μπορεί να υπάρξει σαφής απάντηση, λόγω της γενικότητας των τομέων.

Αυτό όμως που μπορεί κάποιος να κάνει είναι να στύψει το μυαλό του και να σκεφτεί: τί μπορώ να κάνω και με ποιο τρόπο ώστε να πετύχω εκεί που οι άλλοι δεν τα έχουν καταφέρει; ή πως μπορώ να τους υπερκεράσω; Η απάντηση όσο εύκολη και αν είναι στα λόγια άλλο τόσο δύσκολη είναι (ή μήπως όχι;) είναι στην πράξη. Καινοτομώντας.

Τι είναι καινοτομία; ‘‘Σύμφωνα με τον ορισμό της καινοτομίας, που προτείνει ο ΟΟΣΑ στο «εγχειρίδιο Frascati», πρόκειται για την μετατροπή μιας ιδέας σε εμπορεύσιμο προϊόν ή υπηρεσία, λειτουργική μέθοδο παραγωγής ή διανομής – νέα ή βελτιωμένη – ή ακόμα σε νέα μέθοδο παροχής κοινωνικής υπηρεσίας. Με τον τρόπο αυτόν ο όρος αναφέρεται στην διαδικασία. Από την άλλη μεριά, όταν με τη λέξη «καινοτομία» υποδηλώνεται ένα νέο ή βελτιωμένο προϊόν, εξοπλισμός, η υπηρεσία που διαχέεται επιτυχώς στην αγορά, η έμφαση δίνεται στο αποτέλεσμα της διαδικασίας’’ έτσι αναφέρει η Wikipedia .

Εύλογα θα υπάρχει η απορία στους εν δυνάμει υποψήφιους, ‘‘έχω σπουδάσει μηχανικός, ψυκτικός, γεωλόγος, ζαχαροπλάστης, δάσκαλος. Πώς θα ξεκινήσω μια νέα επιχείρηση όντας καινοτόμος;’’

Δεν υπάρχει συνταγή, ούτε ορατός τρόπος επινόησης κάποιας καινοτόμου ενέργειας, υπηρεσίας, μηχανισμού. Εντάξει ίσως στο τομέα της πληροφορικής η καινοτομία προκύπτει πιο συχνά, αλλά και πάλι υπάρχουν άλλοι επτά τομείς της οικονομίας που θα επιδοτηθούν.

Μια γενική εκτίμηση είναι ότι επειδή ακριβώς είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει ουσιαστική καινοτομία (το να εγκατασταθεί ένα σύστημα ποιότητας π.χ. ISO 9001 σε κάποια επιχείρηση, θα έχει θετικές επιπτώσεις αλλά σε καμία περίπτωση δε μπορεί να θεωρηθεί καινοτομία, τουλάχιστον όχι στο 2015 που ζούμε) μπορεί να επιδοτηθούν επιχειρήσεις που απλά προσφέρουν κάτι νέο αλλά όχι απαραίτητα καινοτόμο. Για παράδειγμα, μια επιχείρηση παρασκευής γλυκισμάτων μπορεί να παράγει γλυκά χρησιμοποιώντας κάποια άλλη γλυκαντική ουσία αντί της ζάχαρης και να προσφέρει τα προϊόντα της στους πάσχοντες από διαβήτη.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η διαδικασία των επιδοτούμενων προγραμμάτων εμπεριέχει και τη χρήση καινοτομίας. Όχι όμως απαραίτητα επινοώντας τη Μηχανή του χρόνου ή την Τηλεμεταφορά αλλά ωθώντας την επιχείρηση που επιθυμεί να επιδοτηθεί στο να προσφέρει κάτι διαφορετικό από ότι οι υπόλοιπες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις που κινούνται στην ίδια αγορά.